Energija iz zemlje: Kako izgleda budućnost grijanja i hlađenja?

Riječ je o tehnologiji poznatoj kao plitka geotermija, koju koristi bečka energetska kompanija Wien Energie. Sistem čine cijevi u obliku petlji koje se postavljaju u bušotine duboke i do 150 metara. Kroz njih cirkuliše tečnost (sol), koja preuzima toplotu iz tla. Na dubinama od 15 i više metara temperatura tla je stabilna tokom cijele godine – na 150 metara to je oko 13 stepeni Celzijusa. Preuzeta toplota zatim se koristi, primjerice, za rad toplotnih pumpi.

Plitka geotermija omogućava tzv. sezonski prijenos energije. Tokom ljeta, višak toplote iz obnovljivih izvora, poput solarne energije, "ubrizgava" se u zemlju, čime se tlo „puni“ toplotom. Ova toplota se zatim zimi vraća na površinu i koristi za grijanje. Međutim, održivo upravljanje sondnim poljima je ključno. Ako se tlu kontinuirano oduzima toplota bez „punjenja“, ono se hladi, što smanjuje efikasnost sistema. Zato se ljeti sondna polja „regenerišu“, a tehnologija može služiti i za hlađenje zgrada – viškovi toplote iz prostora odvode se u tlo putem sistema poput podnog grijanja.

Ova napredna tehnologija se posebno efikasno primjenjuje u novogradnjama. Jedan od najvećih primjera dolazi iz Beča – u novom urbanom kvartu Village im Dritten gdje Wien Energie gradi najveće polje geotermalnih sondi u Austriji, sa čak 500 sondi dubokih po 150 metara. Kada projekat bude završen 2027. godine, ovaj kvart će obuhvatati oko 2.000 stanova i poslovnih prostora, od kojih će se do 80 posto energije za grijanje i hlađenje dobavljati iz lokalnih obnovljivih izvora.

Većina obnovljivih izvora energije proizvodi najviše energije ljeti, dok je zimi potrošnja daleko veća. Tehnologija plitke geotermije omogućava efikasan prijenos energije između godišnjih doba, čineći je ključnim alatom za stabilizaciju energetske potrošnje tokom godine.