Beč investira 20 milijardi u dekarbonizaciju sistema daljinskog grijanja
Beč želi da najkasnije 2040. godine postane klimatski neutralan. Da bi uspio, ključna je dekarbonizacija sistema daljinskog grijanja. U svjetlu energetske krize, poskupljenja gasa, ali i političkih promjena, glavni grad Austrije planira da ubrza transformaciju daljinskog grijanja. Ona počiva na tri stuba: upotrebi geotermalne energije, toplotnih pumpi i sprovođenju mera energetske efikasnosti.
Više od pola vijeka Beč se oslanja na ruski gas, koji se isporučuje ukrajinskim gasovodima, da bi domovi stanovništva bili topli. Ipak, u septembru prošle godine, najveći austrijski snabdijevač energentima, bečko energetsko preduzeće Wien Energie, najavio je da će prestati da kupuje ruski prirodni gas. Nedugo zatim, i ostatak Austrije je izgubio pristup tom gorivu, nakon što je Ukrajina odbila da produži sporazum o tranzitu u Srednju Evropu.
Osim rasta cijene, trgovci gasom upozoravaju da će se Evropa sljedeće zime suočiti sa nestašicom. Odgovor Beča je bio da ubrza sprovođenje 20 milijardi eura vrijednog plana restrukturizacije daljinskog grejanja. Naime, kompanija proširuje mrežu, nadomještava fosilna goriva geotermalnom energijom i toplotnim pumpama i sprovodi mjere energetske efikasnosti.
Sistem daljinskog grijanja u Beču jedan je od najvećih u Evropi, sa 1.300 kilometara cijevi. Wien Energie planira da udvostruči broj domaćinstava koje snabdeva na 400 hiljada, što je oko dvije trećine stambenog fonda.
Najveći izvor trenutno je spalionica otpada Spittelau, a gradske vlasti godinama rade na diverzifikaciji. Na primjer, otpadna toplota iz data centara prenosi se u lokalnu mrežu. Jedno od tih postrojenja, inače najveće u Austriji, pokriva gotovo cjelokupne potrebe jedne od najvećih gradskih bolnica.
Geotermalna energija
Veliki korak Beča ka klimatski neutralnom snabdijevanju daljinskim grijanjem jeste izgradnja prve geotermalne elektrane, koja će od 2028. godine obezbijeđivati toplotnu energiju ekvivalentnu potražnji 20.000 domaćinstava, prenosi Balkan Green Energy News. Projekat realizuju OMV i Wien Energie kroz zajedničko preduzeće deeep, a bušenje na lokaciji Aspern u okrugu Donauštat već je započeto.
Na 3.000 metara ispod zemlje nalazi se prirodni rezervoar tople vode, poznat kao Aderklaer (Aderklaaer) konglomerat, gdje temperaura iznosi oko 100 stepeni Celzijusa. Kompanije namjeravaju da koristie ključalu vodu za pogon toplotnih pumpi. Rashlađena voda će se vraćati u podzemni rezervoar, čime će se obezbijediti zatvoren i održiv energetski ciklus.
U Aspernu će biti pilot-postrojenje, a OMV i Wien Energie planiraju izgradnju do sedam geotermalnih elektrana ukupne snage do 200 megavata, što bi obezbijedilo toplotnu energiju za do 200.000 domaćinstava.
Tržišna cijena toplotne energije i dalje je vezana za cijenu prirodnog gasa
Toplotne pumpe su postale važna tehnologija za budućnost grejanja. Prva faza izgradnje sistema velikih toplotnih pumpi u Beču je završena. Puštena su u rad tri pogona od planiranih šest.
Toplotne pumpe su donedavno bile projektovane uglavnom za porodične kuće i mala poduzeća. Povećavanje mašina da bi obezbijedile toplotu za čitave stambene blokove zahtijevalo je novi inženjering i nove lance snabdijevanja.
Iako ovi projekti postaju tehnički održivi, i dalje se suočavaju s ekonomskim izazovima. Tržišna cijena toplotne energije i dalje je vezana za cijenu gasa. Tako su tokom energetske krize 2022. godine troškovi zbog rasta cijena gasa prebačeni na korisnike daljinskog grijanja.
Stoga, da bečka strategija postane održiva, snabdijevačima toplotne energije iz obnovljivih izvora su potrebni dugoročni ugovori, radi finansijske održivosti.
Tu na scenu stupa gradska uprava, koja treba da obezbijedi stabilnost, rekao je član gradskog veća Jirgen Černohorski. Njegova Socijaldemokratska partija Austrije (SPÖ) je u proteklih stotinu godina najviše upravljala gradom. Od 2010. godine, na vlasti je sa Zelenima. Sljedeći gradski izbori su zakazani za 27. april.
Slobodarska partija je najavila da bi smanjila državni budžet za klimatske projekte u iznosu od 500 miliona eura
Trend rasta popularnosti desničarskih partija u Evropi nije zaobišao ni ovu zemlju. Krajnje desničarska Slobodarska partija Austrije (FPÖ), koja je na parlamentarnim izborima prošle godine dobila najveći broj glasova, poznata je po svom klimatskom skepticizmu i naklonjenosti Rusiji.
U toku aktuelnih pregovora koje vodi o formiranju nove vlade, najavila je smanjenje budžeta za klimatske projekte u iznosu od 500 miliona eura.
Gradski zvaničnici kažu da to može naštetiti tempu proširenja sistema daljinskog grijjanja, a prestonica u međuvremenu nastavlja da gradi energetski sigurniju i održiviju budućnost. Sredstva su predviđena u budžetu, a nacionalističko-konzervativni blok je još u manjini u lokalnom parlamentu.